Wat is de kersenvlieg?
De kersenvlieg, Rhagoletis cerasi, lijkt op een huisvlieg maar is iets kleiner.
Je kan ze onderscheiden van gewone huisvliegen aan het oranje vlekje op haar rug. De vleugels van de kersenvlieg hebben dikke zwarte dwarslijnen afgewisseld met lichtgele banden maar dit is moeilijk te zien. Ze behoort tot de familie van de boorvliegen. Ze boort namelijk met haar legboor een gaatje in de kers om daarin een eitje af te leggen.
Waar komt de kersenvlieg vandaan?
Kersenvlieg is oorspronkelijk vanuit Hongarije en Duitsland opgerukt naar België en via Nederlands Limburg nu ook hogerop in de Nederlandse provincies waar te nemen. De Europese kersenvlieg, Rhagoletis cerasi, is de belangrijkste plaag van kersenbomen in Europa. De kersenvlieg kan door de mens verspreid worden door invoer van verse kersen of transport van besmette grond. De instroom van kersenvlieg via besmette kersenbomen van de buren zou beperkt zijn.
Wat doet de kersenvlieg?
Kersenvliegen kunnen de volledige oogst van kersen vernietigen. Ze leggen eitjes in de rooskleurende kersen dus in kersen die half rijp zijn. In elke kers wordt net onder de schil één eitje gedeponeerd wat resulteert in één larve per kers.
De larven eten het vruchtvlees rond de pit weg. Na drie tot vier weken zijn de larven volgroeid, kruipen ze uit de kersen en laten ze zich op de grond vallen. Volgroeide larven zijn 5-6 mm lang en wit van kleur.
Vroege kersensoorten ontsnappen aan een aantasting omdat het vaak nog te koud is voor de kersenvlieg. Middellate en late soorten ondervinden daarentegen veel schade van kersenvlieg. Vooral in zoete kersen planten ze zich graag voort, (Prunus avium) maar er is ook een toenemende aantasting bij zure kersen. Andere waardplanten van kersenvlieg zijn de vruchten van rode kamperfoelie, Symphoricarpos en gewone vogelkers.
Levencyclus kersenvlieg
De cocons van de kersenvlieg overwinteren in de grond, in de nabijheid van hun waardplanten. Ze zitten vrij oppervlakkig, meestal maar enkele centimeters diep in de grond.
Vanaf mei tot begin juni verpoppen de kersenvliegen en kruipen ze uit de grond. De temperatuur moet min. 15°C zijn gedurende een aantal dagen vooraleer de kersenvliegen uitvliegen en eitjes afleggen.
Met de legboor legt de kersenvlieg een eitje net onder de schil van de vrucht. De eitjes komen na 1 à 2 weken uit.
De larven blijven 3 tot 4 weken in de kersen. Rond de oogsttijd van de kersen laten de larven zich op de grond vallen. Eénmaal in de grond verpoppen ze zich na enkele dagen. De pop is geel van kleur. Sommige poppen blijven één, twee of zelfs drie jaar inactief in de grond. Eénmaal kersenvlieg ben je dus de volgende jaren verzekerd van aantasting.
De kersenvlieg kent één generatie per jaar.
Wat als we kersenvliegen eten?
Het is geen gezondheidsrisico om kersen te eten waar larven in zitten, hoewel de eetlust vaak snel verdwijnt. Aan de buitenkant van de kers zie je meestal alleen een klein gaatje waar het eitje is gelegd, maar aan de binnenkant kan het vruchtvlees soms flink beschadigd zijn en vervuild met uitwerpselen. Gelukkig wordt je niet ziek van het eten van kersen met een kersenvlieglarve erin.
Kersenvlieg bestrijden met een feromoonval
Kersenvlieg chemisch bestrijden heeft weinig zin gezien de larven gedurende de volledige levenscyclus in de kersen verblijven. De larven zijn dus niet te raken met chemische bestrijdingsmiddelen, evenmin als de volwassen kersenvliegen.
Kies daarom voor een biologische bestrijding van kersenvlieg.
Wat is een feromoonval kersenvlieg
Het eenvoudigste middel tegen kersenvlieg is de Mc Phailval kersenvlieg. De techniek van een feromoonval is gebaseerd op het wegvangen van mannelijke kersenvliegen zodat minder vrouwtjes bevrucht worden en dus minder eitjes worden afgelegd.
Hoe ziet een feromoonval kersenvlieg eruit?
De kersenvlieg val bestaat uit een plastic herbruikbare val met 2 feromooncapsules kersenvlieg. De gele kleur van de val maar vooral het vrouwelijke sex feromoon lokt de mannetjes in de val. Binnen een termijn van drie jaar breng je met deze methode de kersenvlieg populatie onder de schadedrempel en kan je weer genieten van gezonde kersen.
Wanneer zie ik resultaat van de feromoonval kersenvlieg?
We weten uit ervaring dat sommige mensen het eerste jaar al zeer goed resultaat hebben terwijl anderen de eerste jaren weinig of geen verschil merken. Dit hangt samen met de grootte van de aanwezige populatie kersenvlieg in je eigen tuin.
Hoeveel feromoonvallen moet je hangen?
Gebruik maximum 1 kersenvlieg val per hoogstamboom of per drie kleine kersenbomen. Teveel feromoonvallen uithangen zorgt voor feromoonverwarring waardoor de mannetjes de val niet meer kunnen lokaliseren.
Wanneer kersenvlieg bestrijden?
Hang de feromoonval kersenvlieg vanaf begin mei tot midden juli. Als je de eerste weken niets vangt, ben je zeker dat je op tijd begonnen bent en dat er nog geen bevruchting heeft plaatsgevonden.
Wil je meer lezen over feromoonvallen en hun toepassingen: categoriepagina feromonen.
Feromonen tegen kersenvlieg
Feromonen kersenvlieg worden gecombineerd gebruikt met de Mc Phailval kersenvlieg en met gele vangplaten.
Feromonen zijn signaalstoffen die insecten of motten uitzenden aan hun soortgenoten om met elkaar te communiceren. Het sexferomoon dat de vrouwtjes uitscheiden zorgt ervoor dat de mannetjes hen vinden en bevruchten. Feromonen zijn dus altijd soortspecifiek.
Het feromoon kersenvlieg is een soortspecifieke lokstof die de chemische samenstelling van het vrouwelijke sexferomoon van de kersenvlieg bevat. Met een feromoon kersenvlieg trek je enkel mannelijke kersenvliegen aan.
Kersenvlieg bestrijden met vangplaten
Een alternatieve methode om kersenvlieg weg te vangen en te bestrijden, is met gele vangplaten. Ook hier wordt een feromoon kersenvlieg aangebracht om de kersenvliegen naar de lijmplaten te lokken.
Gele vangplaten zijn plastic platen met een niet-drogende lijm. De gele kleur trekt zowel de mannelijke als vrouwelijke kersenvliegen aan. Er zijn ook kleinere vangplaten, maar deze zijn minder effectief in de strijd tegen de kersenvlieg omdat ze maar een klein klevend, geel oppervlak hebben.
Hang in een hoogstam kersenboom minstens 3 grote vangplaten en in een kleine kersenboom 1 grote vangplaat. Heb je een grote plaag van kersenvlieg, is de combinatie van een feromoonval met gele kleefplaten aangeraden.
Op één van de vele vangplaten kan je een feromoonschijf kersenvlieg bevestigen. Dit geeft een extra boost om de mannelijke kersenvliegen aan te trekken. Hang maximum één feromoon per hoogstam kersenboom.
Heeft de kersenvlieg natuurlijk vijanden?
De natuurlijke vijanden van de kersenvlieg zijn vogels en kippen. Kippen onder de fruitbomen laten lopen, is altijd goed. Kersenvlieg maar ook fruitmot en pruimenmot overwinteren immers als cocons in de grond. De kippen die onder je fruitbomen rondlopen houden van deze lekkere poppen. Ook vogels kunnen je een handje helpen om de poppen op te eten. Om vogels te lokken is het goed om de grond rond de kersenbomen wat los te woelen en hen te lokken met wat vogelvoeder.
Andere maatregelen tegen kersenvlieg
Buiten het vangen van kersenvlieg met feromoonvallen, kan je nog een aantal zaken doen om sneller van het probleem verlost te zijn.
- De kersenvlieg overwintert in de grond. Leg antiworteldoek op de grond onder de kerselaars om het uitvliegen van de kersenvlieg in mei-begin juni te voorkomen.
- Raap afgevallen kersen best zo snel mogelijk op van de grond. Doe ze liefst bij het groenafval en composteer ze niet.
- Oogst vroeg en pluk alle vruchten af, ook de rotte vruchten.
Verschil tussen kersenvlieg en Suzuki fruitvlieg
Naast kersenvlieg kunnen de kersen ook aangetast worden door de Aziatische fruitvlieg suzuki. Deze fruitvlieg legt meerdere eitjes in een kers. De larven van de Suzuki fruitvlieg zijn - net als bij de kersenvlieg- wit van kleur. De Suzukii fruitvlieg vliegt veel vroeger dan de kersenvlieg, waardoor ook vroege kersenrassen worden getroffen.
Het is dus een kwestie van je kersen te onderzoeken en vervolgens de juiste maatregelen te nemen. Om te weten waarop je moet letten, verwijzen we je graag naar onze bioblog Heeft mijn kerselaar last van de kersenvlieg of van de Aziatische fruitvlieg?‘