Overwinteren kruiden?

In tegenstelling tot éénjarige kruiden, kunnen de meeste meerjarige kruiden onze winters overleven. Bij strenge winters vragen een aantal kruiden wel extra bescherming.

Eenjarige kruiden

Het tweejarige kruid Oregano

Het woord zegt het zelf, het zijn kruiden die maar één groeiseizoen leven. Typisch voor éénjarige planten is dat de cyclus van kieming van zaad tot opnieuw zaad vormen binnen één jaar voltooid wordt.

De meeste eenjarige kruiden zaai of plant je in het voorjaar, sommige al vanaf maart, en sterven af in de winterperiode als het vriest. Uitzondering hierop is winterpostelein: dit kruid kan in september nog gezaaid worden en behoudt tijdens een zachte winter groene bladeren. Eénjarige kruiden overwinteren dus niet met uitzondering van winterpostelein.

Eénjarige kruiden zijn:

Dille
Anijs
Echte kervel
Tuinkers
Koriander
Snijselderij
Basilicum
Bonekruid
Marjolein
Echte kamille
Oostindische kers
Goudsbloem
Postelein
Winterpostelein
Bernagie
Komkommerkruid

Tweejarige kruiden

Dit zijn kruiden die twee groeiseizoenen meegaan. Het jaar dat ze gezaaid worden, groeien ze volwaardig uit en het jaar nadien (meestal het voorjaar) vormen ze zaad en sterven ze af.

De meest bekende tweejarige kruiden zijn peterselie, karwij en het driekleurig viooltje. Deze planten overwinteren mits de nodige bescherming. Lees verder bij overblijvende kruiden.

Overblijvende kruiden

Meerjarige of overblijvende kruiden kunnen meerdere jaren achtereenvolgens op dezelfde plaats of in dezelfde pot groeien. Sommige soorten sterven in de winter af maar herschieten in het voorjaar, denk hierbij aan het bekende bieslook, pepermunt en lavas.

Andere overblijvende kruiden behouden hun blad tijdens de winter en kunnen gemakkelijk buiten overwinteren zoals vaste planten. Maar er zijn ook overblijvende Zuiderse kruiden die meer bescherming nodig hebben om onze winters te overleven.

Meerjarige kruiden die gemakkelijk overwinteren:

Grote engelwortel
Lavas
Tijm
Citroenmelisse
Hysop
Lavendel
Oregano
Pepermunt
Rozemarijn (soms)
Salie
Winterbonekruid
Absintalsem
Boerenwormkruid
Citroenkruid
Duizendblad
Mierikswortel
Smeerwortel
Kleine pimpernel
Groot kaasjeskruid
St Janskruid

Meerjarige kruiden die best binnen overwinteren:

Geurgeraniums
Laurier (soms ook winterhard)
Mirte
Griekse oregano
Rozemarijn (soms)
Olijfbomen overwinteren tot -12°C

Hoe buiten kruiden overwinteren?

Vermijd bemesting in de herfst en snoei de kruiden niet voor de winter. Je kunt de kruidenplanten mulchen om ze te beschermen en warm te houden wanneer de temperatuur daalt. Verspreid een losse mulch zoals groenblijvende takjes, stro of eikenbladeren ongeveer vier centimeter dik. Vermijd materiaal dat in de wintermaanden papperig wordt. Teveel vocht zal ervoor zorgen dat je planten gaan rotten. Kies ook het juiste moment om te mulchen. Doe het voordat de grond bevroren is en verwijder de mulch pas als je in het vroege voorjaar tekenen van nieuwe groei ziet.

Je kan de kruiden ook afdekken met klimaatdoek. Dit biedt – net als takjes groen en stro – een goede bescherming tegen extreme vorst.

Zuiderse kruiden die meer bescherming nodig heb, worden best uitgegraven als ze in volle grond staan en vervolgens in potten geplaatst om ze binnen of in een vorstvrije kas te laten overwinteren. Dit is echter enkel nodig bij strenge winters. Geurgeraniums en mirte moeten altijd binnen overwinteren maar staan normaal in potten of bakken.

Tijdens zachte winters overleven de meeste doorlevende kruiden ook buiten in pot, zeker als je ze uit de tocht en tegen de zuidmuur van het huis plaatst. Ingeval van een strengere winter kan je een grote kist met vochtige turf gebruiken waar je de potten inzet en vervolgens omwikkelt met plastic folie of overkapt met een winterhoes.