Heb jij ook zin om met een moestuintje te beginnen! De lente is de beste tijd om een mini moestuin te maken. In maart kan je de nodige voorbereidingen treffen en zelfs de eerste groenten zaaien. De meeste groenten worden vanaf april tot half mei gezaaid en geplant. Ze kunnen dan tijdens de warme zomermaanden groeien en jij ze lekker oogsten.
Of je nu in de stad of aan de stadsrand woont, in beide gevallen kan je met een kleine moestuin starten. Dit kan een klein afgebakend stukje grond zijn, een moestuinbak of gewoon bakken en potten als je enkel een terras hebt. Alles is mogelijk!

Een moestuin starten op mini-formaat, hoe doe je dat?
Vooreerst moet je – afhankelijk van je situatie – kijken welke oplossing bij jou het beste past. Hoeveel plaats heb je ter beschikking? Hoeveel zonlicht? Wil je een grote oogst of is een kleine ook voldoende? Wil je gewoon buiten bezig zijn of met de kinderen moestuinieren? Al die factoren bepalen uiteraard hoeveel moestuinbakken je aankoopt. Een moestuinbak van 120 x 120 is een standaard maat.
Enkele opties:
- Wil je voor 1 à 2 volwassenen regelmatig wat groenten oogsten tijdens het seizoen, kan je beginnen met één moestuinbak van 120 x 120. Je zaait en plant dan wat je echt lekker vindt.
- Met een tweede bak kan je veel meer groentesoorten kweken. En met een derde bak heb je mogelijks al te veel en kan je groenten weggeven of invriezen.
- Ben je met een gezin (2 volwassenen en 2-3 kinderen), kan je met 3 tot 4 bakken van 120x120 een heel seizoen eten zonder je te moeten beperken in groentesoorten. Kinderen hebben graag een eigen moestuinbak. Kies voor hen een bak met maximum 8 vakken of kleiner.
- Heb je nog geen ervaring met moestuinieren? Dan kan je best met 1 moestuinbak beginnen of misschien met losse bakken of potten. Zo kan je ervaren of je het leuk vindt en stilaan opbouwen.
De beste plek voor je moestuinbak(ken)
Er zijn een aantal factoren waarmee je best rekening houdt bij het kiezen van je moestuinplek.
- Zonlicht is essentieel
- Schaduw is ook interessant
- Vermijd tochtplekken
- Paadjes rond de moestuinbak
De hoeveelheid zonlicht is top prioriteit: minimum 6 u voor bladgroenten (snijsla, spinazie..) en 8 u voor vruchtgewassen (tomaten, paprika, ..). Mogelijks helpt het om de moestuinbakken iets hoger te zetten om zo meer zonlicht te vangen. Het is ook niet nodig om alle moestuinbakken naast elkaar te plaatsen.
Gebruik je klimrekken, dan moet er minstens een meter afstand zijn tussen twee klimrekken om te vermijden dat ze in elkaars schaduw staan.
We kennen tegenwoordig steeds meer hittegolven met lange, droge periodes en dan is schaduw in de namiddag erg interessant. Zeker als er rondom de moestuinbakken verharde paadjes zijn voorzien, kan de temperatuur snel hoog oplopen. Een boom of struik laat het licht gefilterd door. Hierdoor bestaat er minder kans op verbranding van de planten en moet je minder water geven.
Heb je geen schaduwplekjes, kan je klimaatdoek gebruiken om de groenten te beschermen tegen zonnebrand.
Veel wind zorgt ervoor dat de groenten minder goed en snel groeien. Probeer daarom de moestuinbak uit de wind te zetten. Ingeval je op een dakterras groenten kweekt, kan je een windscherm plaatsen indien nodig.
Als je verschillende moestuinbakken naast elkaar plaatst, is het belangrijk om voldoende ruimte tussen de bakken te laten. Je moet er gemakkelijk kunnen tussen lopen, onkruid wieden en oogsten. Onverharde paadjes genieten de voorkeur omdat dan het overtollige water ook gemakkelijk afgevoerd wordt.
Welke grond gebruik ik in de moestuinbak?
Het beste is om zelf een grondmix te maken waarbij je een deel van je tuingrond kan gebruiken.
Een goede, werkbare mix voor een lage moestuinbak van 25 cm hoog is een combo van 1/3 tuingrond, 1/3 wormenaarde en 1/3 bladcompost of bladbokashi. Heb je van nature zandgrond, voeg hierbij bentoniet. Heb je van nature leemgrond of kleigrond, voeg hierbij lavameel.
Jaarlijks kan je de moestuinbak bij vullen met wormenaarde. Zo geef je een natuurlijke meststof die het bodemleven stimuleert en hoef je geen andere extra meststoffen te gebruiken. Wormenaarde kan je bij Biogrowi per big bag bestellen. Deze wordt aan huis geleverd.
Meer lezen over het creëren van een levende bodem?
Heb je hoge moestuinbakken (65 tot 80 cm hoog) dan is het best om onderaan een laag van 20-30 cm houtsnippers of takkensnoeisel te voorzien zodat overtollige water bij heftige regen goed kan weg lopen.
Welke groenten kweek je in een mini moestuin?
Laten we eens kijken welke planten geschikt zijn voor een kleine moestuin. Kies in de eerste plaats voor groenten die je erg lekker vindt en graag zelf teelt. Verder kies je best groenten die niet teveel plaats innemen en toch veel opbrengst geven. Dat is immers het leukste! Laat groenten die lang moeten groeien, veel onderhoud vragen of snel ziek worden achterwege.
Houd ook rekening met de zon op je terras. Kweek geen zuiderse groenten zoals aubergine, paprika en tomaten als je weinig zon hebt. Ze zullen dan gemakkelijk ziek worden en alle moeite is dan voor niets geweest.
Ongeschikte groenten voor een moestuinbak
Alle koolsoorten vragen een lange groeitijd en worden vaak aangetast door bladluizen en rupsen. Om die reden zou ik ze niet planten in een moestuinbak. Behalve misschien broccoli. Deze groeien vrij snel en na het oogsten van de hoofdknop, kan je ook nog een lange periode de zijknoppen oogsten. Ook palmkool is te overwegen omdat deze vooral in de hoogte groeit. Om de kolen te beschermen tegen rupsen, kan je de moestuinbak afdekken met klimaatdoek.
Ook prei is een lastige om in een moestuinbak te kweken. Je moet ze vanaf het begin redelijk diep planten en vervolgens regelmatig aanaarden om een witte schacht te krijgen. Prei vraagt dus redelijk veel plaats en onderhoud. Bovendien wordt prei vaak aangetast door preivlieg of preimineervlieg.
Pompoenen hebben ook veel plaats nodig om te groeien. Heb je geen klimrek of muur waar je ze tegen kan leiden, dan laat je ze best achterwege. Mogelijks zet je ze op de composthoop als je die hebt. Daar hebben ze alle ruimte en groeien ze ook geweldig.

Welke planten zijn wel geschikt voor de moestuinbak?
Bladgewassen: alle bladgewassen zijn geschikt om in een moestuinbak te zaaien. Hierbij denk ik aan raapstelen, rucola, spinazie, winterpostelein, snijsla en kropsla, snijbiet… Bladgewassen kan je ook in bloembakken of afzonderlijke potten kweken op je terras.
Knolgewassen: radijsjes, rode biet, gele bietjes, koolrabi, wortelen kan je zaaien maar ook aardappels, ui en look kan je planten. Radijsjes, koolrabi en bietjes kan je ook in bakken op je terras kweken.
Tip: wortels kweek je best in een hoge moestuinbak. Zo heb je nooit last van de wortelvlieg!
Vruchtgewassen: deze mogen zeker niet mankeren. Heb je geen plaats meer in je moestuinbak, kan je vruchtgewassen in potten zetten. Hierbij denk ik in de eerste plaats aan tomaten, paprika en peper.
Vruchtgewassen zoals komkommer, pompoen, meloenen en klimcourgette hebben een klimrek nodig. Erwtjes, peultjes en boontjes kunnen zowel laag als klimmend gekweekt worden.
Een klimrek kan je zelf maken met steigersbuizen en betongaas. Of je verzint andere creatieve oplossingen.
Bloemen: eetbare bloemen zoals goudsbloem, Oost-Indische kers, viooltjes en komkommerkruid zorgen voor wat kleur in je moestuinbak. Ze trekken bovendien veel bijtjes, zweefvliegen en hommels aan. Goed voor de bestuiving van je vruchtgewassen!

In de moestuinbak zaaien of planten?
Tegenwoordig kan je bijna van alle groentesoorten plantjes kopen. Dit lijkt eenvoudiger maar groenten zaaien is ook geen moeite en zaad kost minder geld dan plantjes. Anderzijds zijn er zaadjes die lang moeten kiemen zoals krulpeterselie, waardoor plantjes kopen naar mijn gevoel meer loont.
Wat je best zaait: rucola, raapstelen, snijsla en pluksla, tuinkers, bietjes, postelein en winterpostelein, spinazie, worteltjes, erwtjes, peultjes en boontjes.
Alle andere plantjes kan je kopen. Ik koop vooral plantjes als ik er niet veel van nodig heb. Als je zelf zaait, heb je immers meteen teveel plantjes en dan doet mijn hart zeer om ze weg te gooien. Zo koop ik altijd plantjes van courgette (heb er maar 1 nodig), selder en knolselder, broccoli en soms preiplantjes.
Kruiden in de moestuinbak
De meeste kruiden kan je als plantjes kopen en geven meteen hetzelfde seizoen een fikse oogst. Denk maar aan salie, tijmsoorten, munt, bieslook, lavendel, …. Dit zijn vaste kruiden, ze komen jaarlijks terug en voorzien je dus jaren van oogst. Het enigste wat je moet doen, is ze éénmaal per jaar terug snoeien. Snoei ze dan tot 5 à 15 cm boven de grond, afhankelijk van hoe houterig de takken zijn.
Meer weten over kruiden? Je kan hier gratis onze tuinkruiden gids downloaden.
Eénjarige kruiden plant ik niet in een vaste moestuinbak maar in een aparte pot of bloembak zoals basilicum en koriander. Als je wilt vermijden dat je munt woekert, kan je die ook best in een aparte pot zetten. Van basilicum koop ik altijd 12 plantjes want ik maak graag pesto maar ik vind het handiger om ze te kopen dan zelf te zaaien. De warenhuisplantjes groeien telkens uit tot mooie plantjes. Peterselie is ook eenjarig; deze zet ik tussen de groenteplantjes.
Verticale tuinen
Misschien heb je maar heel weinig grond oppervlakte maar wel een grote muur beschikbaar. Dan kan je kiezen om een verticale tuin te maken. Ik zelf vind betonnetten (betongaas) een ideaal hulpmiddel om tegen muren te bevestigen. Het is verkrijgbaar in verschillende maten; 3000 x 2000 x 10 mmm vind ik een praktische maat. De rasters zijn dan 10 x 10 cm. Vind je deze maat niet, kan je ook twee kleinere betonnetten boven elkaar bevestigen op aan de ideale hoogte te komen. Als je ze goed bevestigt, kunnen ze alle groenten dragen.
Voor tomaten heb je geen betongaas nodig; tomaten laten zich het best leiden aan draden.
Groenten voor een verticale tuin: erwten, peulen, tomaten, pronkbonen, snijbonen, tuinbonen, zoete aardappel, komkommer, meloen, pompoen en klimcourgette.


Ziektes in Moestuinbakken
Net als in de volle grond kan je in moestuinbakken last krijgen van verschillende schadelijke insecten. Bladluizen, spint, witte vlieg of rupsen zijn frequente belagers. Zorg zelf voor zoveel mogelijk biodiversiteit in je tuintje of op je terras. Heb je toch hulp nodig? Gebruik dan onze nuttige insecten om deze schadelijke beestjes op te eten.
Het meest frequent probleem is bladluis.
Hiervoor kan je larven van lieveheersbeestjes of larven van chrysopa (gaasvliegjes) uitzetten als natuurlijke helpers in je mini moestuin.
Moestuinieren in de winter
In de winter groeit er niet zoveel in de moestuinbak. Maar een aantal groenten verdragen vorst en kunnen in het najaar gezaaid worden en nog in de winter geoogst. Denk maar aan veldsla, winterpostelein en spinazie. Heb je nog vorstgevoelige groenten in de moestuinbak staan zoals wortelen, bietjes, paprika’s en seldersoorten? Dek de moestuinbakken dan af met klimaatdoek. Hierdoor creëer je een microklimaat waardoor de grond langer warm blijft en de planten minder last hebben van enkele graden vorst.