Zin om een kruidenspiraal te maken? Een kruidenspiraal neemt weinig plaats in beslag omdat hij in de hoogte wordt opgebouwd. Idealiter bouw je hem dichtbij de keuken zodat je gemakkelijk verse kruiden kan oogsten. Het idee komt oorspronkelijk uit de permacultuur maar is ondertussen wijd verspreid.
Voordelen van een kruidenspiraal
Waarom een kruidenspiraal belangrijk is:
- Door de spiraalvorm ontstaan microklimaten met verschillende licht- en vochtigheidsgraden. Hierdoor kan je veel kruidenplanten met een verschillende behoefte bij elkaar planten
- Als je maar een beperkte ruimte beschikbaar hebt, is een kruidenspiraal een mooie oplossing om toch veel verse kruiden te kweken.
- Een kruidenspiraal verhoogt de biodiversiteit in je tuin
- Met een mini-vijver aan de onderkant kan je ook waterkers of watermunt kweken
- Het is een duurzaam project waarbij je oude bouwmaterialen kan recupereren
Hoe een kruidenspiraal aanleggen?
Om een kruidenspiraal zelf te maken, heb je vlakke stenen nodig, wat puinafval, tuinaarde en/of turfvrije potgrond. Je begint op een vlakke ondergrond.
De ondergrond moet niet alleen vlak zijn maar ook stevig. Graaf daarom 20 cm grond weg, zo groot als de kruidenspiraal wordt. Vul het uitgegraven cirkel met steenslag die je goed aanstampt en vervolgens afdekt met metselzand.
Om de spiraal op te bouwen kan je oude bakstenen gebruiken maar ook straatstenen, stoeptegels of grote keien. Het belangrijkste is dat het stabiel kan gestapeld worden.
In het midden is de spiraal het hoogst (80 tot 1 m). De stenen worden gestapeld, beginnend in het midden en zo naar buiten toe aflopend. Er wordt geen cement gebruikt. Door de stenen lichtjes naar binnen te kantelen, wordt de constructie stabieler.
Terwijl je de middelste muur opbouwt, vul je het midden tegelijkertijd op met puin. Ook in de rest van de spiraal doe je wat puin maar steeds minder naargelang de spiraal afloopt. Het hoogste punt wordt afgedekt met een dun laagje aarde maar wel voldoende om je kruiden te kunnen planten. Hoe lager in de spiraal, hoe dikker de laag teeltaarde of tuinaarde moet zijn. Zo ontstaan er verschillende biotopen.
Kies voor je kruidenspiraal een turfvrije potgrondop basis van bladcompost of maak zelf je potgrond samenstelling. In de blog vind je een potgrondsamenstelling voor citrusbomen, die ook van toepassing is voor andere mediterrane planten.
De kruidenspiraal staat best in de zon of half-schaduw met minstens 6 u zonlicht per dag nodig.
Hoe groot moet een kruidenspiraal zijn?
De kruidenspiraal moet minstens 80 cm hoog zijn om hem voldoende te laten aflopen. De diameter kan je variëren tussen 1.2 en 3 m, afhankelijk van de beschikbare oppervlakte. Hoe groter de kruidenspiraal, hoe hoger hij ook wordt.
Je kan de kruidenspiraal zo groot maken als je wilt, als je maar zorgt dat je er langs alle kanten bij kan en ook het midden van de spiraal nog toegankelijk is.
Indeling van een kruidenspiraal
Welke kruiden waar planten in een kruidenspiraal?
De bovenste laag is het droogst en krijgt het meeste zon. Bovenaan plant je daarom mediterrane kruiden zoals rozemarijn, tijm, oregano en bonenkruid.
Een etage lager plant je kruiden die voedzamere grond nodig hebben zoals Salie, basilicum en koriander.
De onderste laag heeft een natter klimaat en is daarom geschikt voor kruiden die meer vocht nodig hebben zoals komkommerkruid, citroenmelisse, dille, bieslook, pijpui en munt.
Roomse kervel, peterselie, bieslook en lavas hebben graag halfschaduw en kan je aan de noordkant van de laagste etage planten.
Wil je alles lezen over kruiden? Lees dan zeker onze kruidentuin gids
Een kruidenspiraal zorgt voor meer biodiversiteit
Veel kruiden (dille, duizendblad, rozemarijn, koriander) zijn aantrekkelijk voor nuttige insecten die helpen om plagen in je tuin onder controle te houden.
De ruimtes die ontstaan tussen de gestapelde stenen, zijn geschikte nestplaatsen voor wilde bijen. De stenen houden immers hun warmte lang vast, wat ideaal is voor de kruiden en de insecten.
Je kan er ook voor kiezen om onderaan je kruidenspiraal een ondiep vijvertje te maken. Door een waterelement toe te voegen, ga je de biodiversiteit extra verhogen. Insecten, amfibiën maar ook vogels en kleine zoogdieren hebben behoefte aan water.
Hier lees je hoe je een ondiepe vijver kan maken.